Regie over levenswensen en levenseinde bij dementie

Zélf nadenken over jouw leven en het einde daarvan: een ontzettend belangrijk onderwerp, zeker bij dementie waarbij dit tijdig doen extra van belang is gezien het ziekteverloop. In Zeist is daarom een pilot gestart: “tijdig aandacht voor leven en sterven met dementie in Zeist".

Wensen tijdig in kaart brengen

In Zeist kwam het regelmatig voor dat een nieuwe bewoner met dementie in het verpleeghuis kwam, waarvan geen informatie bekend was over zijn/haar wensen en voorkeuren. Dit is zonde; omdat zorgverleners hier graag rekening mee houden. Daarnaast is het voor de persoon zelf ook fijn om regie in handen te houden. Vanuit dit oogpunt is besloten om meer aandacht voor dit onderwerp te creëren, gericht op het tijdig nadenken en bespreken van de wensen rondom het leven en levenseinde.

De pilot

De pilot ‘tijdig aandacht voor leven en sterven met dementie in Zeist’ bestond uit een samenwerking tussen Netwerk Dementie Zeist, Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-Oost Utrecht, Dementiezorg voor elkaar en Raedelijn. 

De pilot bestond uit 3 programmalijnen: 

1. Bewustwording van ouderen en hun naasten

• Bevorderen dat inwoners van Zeist een gesprek over hun wensen voor de laatste levensfase met huisarts en andere hulpverleners aangaan.

2. Deskundigheidsbevordering van professionals

• Bewustwording bij hulpverleners van het belang van proactieve zorgplanning bij cliënten met beginnende dementie en hun rol hierin.

• Handvatten voor proactieve zorgplanning en aangaan van het ‘goede gesprek’.

3. Samenwerking

• De persoon met dementie, naasten en professionals werken samen ten behoeve van effectieve en passende zorg in en vóór de laatste levensfase. De persoon met dementie houdt zoveel mogelijk regie en ervaart, net als zijn naasten, een zo goed mogelijke kwaliteit van leven.   

Coronacrisis

Juist tijdens de coronacrisis blijkt het in kaart hebben van levenswensen ontzettend belangrijk. Huisarts Brenda Ott zegt hierover: "Als je eerder gesprekken gevoerd hebt met ouderen over hun levens- en stervenswensen is al een vertrouwensband ontstaan. Dat geeft een goede basis om met mensen in gesprek te gaan over wat zij willen op het moment dat zij besmet raken."

De resultaten

• Ouderen denken meer na over het levenseinde, mensen met dementie spreken meer én eerder over hun levenseinde. Patiënt en naasten voelen zich gekend en gehoord.
• Professionals zijn getraind en gaan vaker in gesprek en zijn zich bewust van hun rol.
• De samenwerking tussen patiënt en naaste, huisartsenzorg, casemanagement dementie en wijkverpleegkundige werd nauwer.
• Ruim 60% van de professionals gaf aan na de pilot beter samen te werken. 

Kortom, mooie resultaten!